Tagged with φιλοσοφία

Μοντερνισμός και μεταμοντερνισμός ή προς μια ριζοσπαστική κριτική του μεταμοντερνισμού

Μοντερνισμός και μεταμοντερνισμός ή προς μια ριζοσπαστική κριτική του μεταμοντερνισμού

Περιοδικό Θέσεις – Τεύχος 27, περίοδος: Απρίλιος – Ιούνιος 1989 Μοντερνισμός και μεταμοντερνισμός, ή προς μια ριζοσπαστική κριτική του μεταμοντερνισμού* του Βασίλη Φιοραδάντε «Κάθε αισθητική ουτοπία προσλαμβάνει σήμερα αυτή τη μορφή: να γίνουν πράγματα τα οποία δεν γνωρίζουμε τι είναι». Αντόρνο Ο μοντερνισμός ορίζεται cog η τέχνη της ρήξης με το παρελθόν (1903-10), με τον … Continue reading

Η Αισθητική ως απόπειρα επιβίωσης: η απώλεια και η δοκιμασία της γραφής

Η Αισθητική ως απόπειρα επιβίωσης: η απώλεια και η δοκιμασία της γραφής

αναδημοσίευση από το dimart «Οι ξενικές λέξεις είναι οι Εβραίοι της γλώσσας» Theodor Adorno, Minima Moralia —της Ελένης Κοσμά— Το Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών της Φρανκφούρτης[1] ήταν, ήδη από το 1923, χρονολογία κατά την οποία, υπό τη διεύθυνση του Καρλ Γκρούνπμεργκ, ξεκίνησε τις εργασίες του, μέχρι και το 1969, οπότε ως Σχολή (πλέον) της Φρανκφούρτης έκλεινε … Continue reading

Φρίντριχ Ένγκελς – Η διαλεχτική της Φύσης

Φρίντριχ Ένγκελς – Η διαλεχτική της Φύσης

Ο Μαρξ και ο Ένγκελς παρακολούθησαν προσεκτικά σ’ όλη τους τη ζωή την εξέλιξη των φυσικών επιστημών, γενικεύοντας φιλοσοφικά τα επιτεύγματά τους και φωτίζοντάς τα από τη σκοπιά του διαλεκτικού υλισμού. Τα προβλήματα των θεωρητικών φυσικών επιστημών καταλαμβάνουν εξέχουσα θέση σ’ ένα από τα σπουδαιότερα έργα της μαρξιστικής φιλολογίας, στο Αντί-Ντύρινγκ του Ένγκελς, όπου βρίσκεται … Continue reading

Αντόρνο – Χορκχάιμερ – Γκάνταμερ  “Για τον Νίτσε”

Αντόρνο – Χορκχάιμερ – Γκάνταμερ “Για τον Νίτσε”

Τρείς εξέχοντες Γερμανοί διανοητές καταθέτουν τους προβληματισμούς τους γύρω στην περίπτωση Νίτσε. Επισημαίνουν τον ριζοσπαστικό χαρακτήρα του ως στοχαστή και πεζογράφου, το ερμηνευτικό πρόβλημα που εγείρει ο λόγος του, το παρωδιακό στοιχείο και τη σωτήρια λειτουργία του, τη συγγένειά του συνολικά με τον διαφωτισμό, αλλά και με τις επιστήμες της ψυχής, τον κίνδυνο, τέλος, που … Continue reading

Adorno Minima Moralia αφορισμός 106

Adorno Minima Moralia αφορισμός 106

  Αφορισμός 106 Όλα τα λουλουδάκια1. – Η ρήση, μάλλον του Jean Paul2, ότι οι αναμνήσεις είναι το μόνο κτήμα, το οποίο κανένας δεν μπορεί να μας πάρει, ανήκει στην εφεδρεία της ανήμπορης συναισθηματολογικής παρηγοριάς, η οποία επιζητεί να πείσει, ότι η παραιτούμενη απόσυρση του υποκειμένου στην εσωτερικότητα είναι ακριβώς η εκπλήρωση, την οποία αυτό … Continue reading

Ο Χέρμπερτ Μαρκούζε και η πολιτική διάσταση της τέχνης ή αλλιώς, προς τη διαμόρφωση μιας νέας αισθαντικότητας

Ο Χέρμπερτ Μαρκούζε και η πολιτική διάσταση της τέχνης ή αλλιώς, προς τη διαμόρφωση μιας νέας αισθαντικότητας

Αναδημοσίευση από εδώ Ο Μαρκούζε τονίζει τη πολιτική διάσταση της τέχνης και της δυναμικής της. Η τέχνη ως διαμαρτυρία μπορεί να καταστεί όπλο ενάντια στον κομφορμισμό. Η πολιτιστική επανάσταση υπερβαίνει τα όρια της τέχνης και εισχωρεί στις δομές της καπιταλιστικής κοινωνίας και κατ’επέκταση στο άτομο. Η τέχνη οφείλει να αποτελεί ενίσχυση και προτροπή για κριτική … Continue reading

Προσεγγίσεις σε μια θεωρία του πολιτισμού

Προσεγγίσεις σε μια θεωρία του πολιτισμού

πηγή: Ελευθεροτυπία Από τον Δήμο Μαρουδή Μαξ Χορκχάιμερ Η έκλειψη του Λόγου μτφρ: Θέμις Μίνογλου εκδόσεις Κριτική, σ. 243, ευρώ 13,12 Γράφοντας την Εκλειψη του Λόγου, ο Μαξ Χόρκχαϊμερ (Max Horkheimer) δηλώνει στον πρόλογο του πονήματος τον στόχο προς τον οποίο κατευθύνεται: Στόχος του βιβλίου «είναι να διερευνήσει την έννοια της ορθολογικότητας που αποτελεί το … Continue reading

Georg Lukács “Μελέτες για τον Ευρωπαϊκό Ρεαλισμό”

Georg Lukács “Μελέτες για τον Ευρωπαϊκό Ρεαλισμό”

Για τους λάτρεις της λογοτεχνίας και όσους θέλουν να κατανοήσουν πραγματικά το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο που γέννησε συγγραφείς σαν τον Μπαλζάκ, τον Ντοστογιέφσκι, τον Τολστόι, τον Γκόρκι. Καταδεικνύεται ότι ο μεγάλος συγγραφέας και τα μεγάλα προβλήματα που τίθενται στο έργο του, προϋποθέτουν τη φιλοσοφική του παιδεία, την κοινωνική ευαισθησία και, εν τέλει, τη στάση … Continue reading

Hegel: τι είναι Αυτονομία;

Hegel: τι είναι Αυτονομία;

πηγή: Πλάτων Χέγκελ Γκέοργκ Χέγκελ 1770-1831 Πώς κατανοείται η αυτονομία; 1. Η έννοια της αυτονομίας ‒γερμ. Autonomie,Eigengesetzlichkeit, Selbstgesetzlichkeit‒ έλκει την καταγωγή της από την αρχαία ελληνική λέξη: αυτο-νομία, που με τη σειρά της προέρχεται από το επίθετο: αυτό-νομος,που πρωταρχικά δήλωνε την ελευθερία μιας πόλεως, μιας κοινότητας πολιτών, να ζει σύμφωνα με τους δικούς της νόμους, … Continue reading

Χορκχάιμερ και Αντόρνο: Ανοιχτή ή αρνητική διαλεκτική;

Χορκχάιμερ και Αντόρνο: Ανοιχτή ή αρνητική διαλεκτική;

πηγή: Αντιστροφή προοπτικής του Κωνσταντίνου Καβουλάκου Στη βιβλιογραφία σχετικά με τη σχολή της Φρανκφούρτης γίνεται συχνά λόγος για την «ιστορικοφιλοσοφική στροφή» της κριτικής θεωρίας, ορόσημο της οποίας θεωρείται η Διαλεκτική του διαφωτισμού του 1944 (βλ. χαρακτηριστικά Honneth 1986, 43-69). Ωστόσο, αυτή η στροφή αφορά κατά βάση τον Χορκχάιμερ (Max Horkheimer) και όχι τον Αντόρνο (Theodor W. … Continue reading